Powrót

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w Polskim Ładzie

Nowelizacja ustaw podatkowych w ramach Polskiego Ładu nie ominie także przepisów w zakresie zasad zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych. Zmiany obejmują m.in. wprowadzenie nowych stawek ryczałtu czy sposób opodatkowania najmu prywatnego.

Zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych to uproszczona forma opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy stosujący to rozwiązanie zobowiązani są do rozliczania podatku od osiąganych przychodów. Wybór tej formy opodatkowania uniemożliwia pomniejszanie podstawy obliczenia podatku o koszty poniesione na rzecz uzyskania przychodu.

Zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych skierowany jest do podatników, którzy:

  • prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym także działalność prowadzoną w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych;
  • osiągają przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, które nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej;
  • są osobami duchownymi;
  • osiągają przychody ze sprzedaży przetworzonych produktów rolnych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu, gdy wielkość tej sprzedaży przekracza kwotę przychodów zwolnionych z podatku.

Możliwość stosowania omawianego rozwiązania jest wyłączona w przypadku, gdy w roku poprzedzającym rok podatkowy:

  • podatnik uzyskał przychód w wysokości przekraczającej 2 000.000 euro w przypadku działalności gospodarczej prowadzonej wyłącznie samodzielnie lub
  • suma przychodów wspólników prowadzących działalność gospodarczą w formie spółki przekracza 2 000.000 euro.

Ponadto, przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne określają grupy przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, które podlegają wyłączeniu ze stosowania ryczałtu.

Katalog obejmuje m.in. działalność aptek, podatników działalność w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych czy wytwarzających wyroby opodatkowane akcyzą.

Z omawianej formy opodatkowania nie mogą także w danym roku podatkowym skorzystać podatnicy podejmujący wykonywanie działalności po zmianie:

  • samodzielnie wykonywanej działalności na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
  • działalności wykonywanej w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
  • samodzielnie wykonywanej działalności przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą rozliczali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Podstawa opodatkowania

Podstawą opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych jest osiągnięty przychód. Co szczególnie istotne, przy obliczaniu wysokości podatku nie pomniejsza się przychodu o koszty jego uzyskania. Określając podstawę opodatkowania w tej formie można odliczyć natomiast m.in. składki ZUS, ulgę abolicyjną, ulgi i odliczenia wskazane w art. 26 ustawy o PIT.

Wolne zawody a nowe stawki ryczałtu

Polski Ład zmienia definicję wolnego zawodu. Z tej kategorii wykreślone zostaną zawody medyczne – lekarz, lekarz dentysta, lekarz weterynarii, technik dentystyczny, felczer, położna, pielęgniarka, psycholog, fizjoterapeuta czy zawody techniczne, jak architekt, inżynier budownictwa, rzeczoznawca budowlany, a także nauczyciel w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny. Wskazane zawody zostały ujęte w PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) i od przyszłego roku będą do nich stosowane nowe stawki podatku.

Obniżone stawki podatku od przychodów ewidencjonowanych to:

  1. 14% w przypadku lekarzy, dentystów, stomatologów, pielęgniarek i położnych;
  2. 12% w przypadku informatyków, programistów i pozostałych zawodów w branży IT;
  3. 14% w przypadku zawodów inżynieryjnych i architektów.

Ulga na złe długi

Stosowanie ulgi na złe długi pozwala wierzycielowi pomniejszyć podstawę opodatkowania o wartość nieuzyskanych należności podlegających zaliczeniu do przychodów należnych. W przypadku podatnika będącego dłużnikiem, który nie uregulował swoich zobowiązań, skutek będzie odwrotny i w konsekwencji będzie zobowiązany stosownie zwiększyć przychody, z którymi związane jest zobowiązanie.

Nowelizacja doprecyzowuje także zasady stosowania ulgi na złe długi przez podatników rozliczających się z wykorzystanie zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych.

Ryczałt od tzw. najmu prywatnego

Polski Ład wprowadza znaczące zmiany w zakresie opodatkowania najmu prywatnego. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, podatnicy mogą wybrać formę opodatkowania takiego najmu, decydując pomiędzy zastosowaniem zasad ogólnych i zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych. Z wejściem w życie nowelizacji przychody z tytułu: najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze oraz dzierżawy, poddzierżawy działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej – które nie są uzyskiwane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będą podlegały opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych.

Nie ulegną zmianie stosowane w przypadku najmu prywatnego stawki:

  • 8,5% dla przychodów nieprzekraczających rocznie 100.000 zł,
  • 12,5% dla nadwyżki przychodów ponad limit 100.000 zł.

Ryczałt a składka zdrowotna

Szeroko komentowane zmiany w zakresie składki zdrowotnej nie ominą także podatników rozliczających się z wykorzystaniem zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych. Przede wszystkim zniknie możliwość pomniejszenia zobowiązania podatkowego o wartość opłacanej składki zdrowotnej.

Zgodnie z nowymi przepisami składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru. W przypadku omawianej formy opodatkowania podstawą wymiaru składki zdrowotnej będzie:

  • kwota odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw – dla przychodów nieprzekraczających kwoty 60.000 zł,
  • kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw – dla przychodów z działalności gospodarczej przekraczających kwotę 60.000 zł i nieprzekraczających kwoty 300.000 zł;
  • kwota odpowiadająca 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw – dla przychodów przekraczających kwotę 300.000 zł.

Elektroniczna ewidencja przychodów

Podatnicy, którzy prowadzą ewidencję lub wykaż środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, od 1 stycznia 2023 roku, będą musieli w tym celu wykorzystywać oprogramowanie komputerowe, a całą dokumentację w wersji cyfrowej przesyłać do właściwego urzędu skarbowego. Przesłanie ewidencji lub wykazu powinno nastąpić w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po rozliczanym miesiącu lub kwartale, w zależności od wybranej przez podatnika częstotliwości rozliczania podatku.

Co istotne, podatnicy, którzy w danym okresie nie zanotowali przychodu nie zostali zwolnieni z obowiązku przesyłania dokumentacji do urzędu skarbowego, choć nie będą opłacali zryczałtowanego podatku za ten okres.

Zmiana opodatkowania na ryczałt

Podatnik zamierzający zmienić formę opodatkowania na zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych musi zawiadomić w formie pisemnej właściwy urząd skarbowy w nieprzekraczalnym terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.

Zalety i wady opodatkowania ryczałtem

Wśród zalet można wskazać uproszczoną księgowość w postaci ewidencji przychodów, w której ujęte są wyłącznie przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ona choćby ponoszonych kosztów. Najczęściej decydujące znaczenie mają wyraźnie niższe stawki podatku przewidziane w ramach tej formy opodatkowania, w porównania do stawek podatku rozliczanego według skali podatkowej czy podatku liniowego.

Mając na uwadze, że przy rozliczaniu podatku w ramach zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych podstawą obliczenia podatku jest przychód niepomniejszony o koszty jego uzyskania, ten sposób opodatkowania jest korzystny przede wszystkim dla podatników, którzy nie ponoszą wysokich koszty działalności. Warto też pamiętać, że wybór tej formy opodatkowania uniemożliwia wspólne rozliczenia z małżonkiem czy na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

 

Autor: Marcin Hejduk