Budowle i budynki – nowe definicje podatkowe i co się zmienia
Ostatni okres zdaje się nie dawać wytchnienia przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Dopiero co w życie weszły długo wyczekiwane przepisy PKE (ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1221)), a nowy rok przyniósł już ze sobą kolejny zestaw przepisów. Tym razem chodzi o zmiany w podatku od nieruchomości. Co one znaczą dla operatorów telekomunikacyjnych? Śpieszymy z wyjaśnieniami.Ale po kolei. 10 lipca 2023 r. w Dzienniku Urzędowym został opublikowany Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2023 r. o sygn. akt SK 14/21. Na jego podstawie stwierdzono między innymi, że niektóre definicje legalne zawarte w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, odwołujące się do prawa budowlanego, są niekonstytucyjne. Zmieniona ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 70 z późn. zm.) – dalej: „UOPOL” – weszła w życie w dniu 1 stycznia 2025 r. W swoim nowym brzmieniu redefiniuje ona dla celów podatkowych pojęcia budynku, budowli, obiektu budowlanego czy robót budowlanych.
Nowe definicje
Od 1 stycznia budynkiem na gruncie ww. ustawy jest „obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność” (art. 1a ust. 1 pkt 1 UOPOL).
Najważniejsza z punktu widzenia operatorów może okazać się jednak nowa definicja budowli wprowadzona do UOPOL. Przepis art. 1a ust. 1 pkt 2 UOPOL nie zawiera jednak definicji opisowej, jak w przypadku budynku. Zamiast tego wymienia enumeratywnie różne obiekty, które mieszczą się w pojęciu budowli, posługując się przy tym określeniami niezdefiniowanymi w ustawie, co może stwarzać trudności interpretacyjne. Oprócz obiektów wylistowanych w załączniku nr 4 do UOPOL (do którego odsyła art. 1a ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy), a także m.in. elektrowni czy magazynów energii, za budowle uznaje się też między innymi przyłącza i urządzenia techniczne bezpośrednio związane z budynkiem lub jedną z budowli wyszczególnionych w załączniku nr 4 do ustawy, jeśli są one niezbędne do korzystania z nich zgodnie z przeznaczeniem i wzniesione w wyniku robót budowlanych (nawet jeżeli są częścią obiektu niewymienionego w ustawie). Operatorzy powinni zachować czujność, gdyż powyższy zapis jest nieostry, w dużej mierze przez brak objaśnienia pojęć takich jak przyłącza i urządzenia techniczne. Jego interpretacja będzie weryfikowana zapewne dopiero przez organy podatkowe. W razie wątpliwości czy dany obiekt spełnia nową definicję budowli, pomocne dla operatora może okazać się wystąpienie do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.
Jak zaznaczono powyżej, zbiór obiektów, które należy klasyfikować jako budowle na gruncie podatkowym, nie kończy się na katalogu wskazanym bezpośrednio w treści ustawy. UOPOL zawiera bowiem załącznik nr 4, który zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 2 lit. a wskazuje dodatkową listę obiektów będących budowlami (pod warunkiem, że jednocześnie nie są budynkami). W obszernym katalogu znajdziemy między innymi także: podbudowę słupową dla linii kablowej, fundament, konstrukcję wsporczą, wolno stojący maszt antenowy, wolno stojącą wieżę, szafę telekomunikacyjną i słupek telekomunikacyjny. Budowlą są także klasyczne obiekty liniowe, tj. linie kablowe nadziemne i umieszczone bezpośrednio w ziemi, a także kanalizacje kablowe (i kanały technologiczne) – z wyjątkiem kabli telekomunikacyjnych dowieszonych do już istniejącej linii nadziemnej i kabli zainstalowanych w kanalizacjach – wraz z przewodami, podbudową słupową, fundamentami i konstrukcjami wsporczymi. Ponadto za budowlę uważa się obiekt kontenerowy trwale związany z gruntem. Z ciekawostek można wymieć też ogrodzenie, które wcześniej budowlą nie było.
Deklaracja – co, gdzie i kiedy?
Przypominamy, że co do zasady do celów ewidencyjnych każda osoba prawna, spółka prawa handlowego (także osobowa) oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej zobowiązana jest złożyć organowi podatkowemu właściwemu ze względu na położenie budynków i budowli deklarację na podatek od nieruchomości na formularzu DN-1 – do dnia 31 stycznia (art. 6 ust. 9 UOPOL).
Tym razem jednak, w związku ze zmianami w UOPOL, powyższy termin uległ przedłużeniu do dnia 31 marca 2025 r.
Podmioty zobowiązane do składania corocznej deklaracji (tj. osoby prawne, spółki prawa handlowego i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej) mogą złożyć do właściwego organu podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia 2025 r., pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z uprawnienia do przedłużenia terminu składania deklaracji. Powinno ono zawierać nazwę właściwego organu podatkowego, nazwę podatnika, adres jego siedziby i identyfikator podatkowy (NIP), a także oświadczenie o skorzystaniu z uprawnienia do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2025 w terminie do dnia 31 marca 2025 r. (art. 6 ust. 1-2 ustawy z dnia 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz. U. poz. 1757)).
Jeżeli operator zdecyduje się skorzystać z przedłużenia, będzie musiał uiścić podatek za pierwsze trzy miesiące roku w ratach – za styczeń (płatna do 31 stycznia), za luty (płatna do 15 lutego) oraz za marzec (płatna do 15 marca) – odpowiadających wartością średniej miesięcznej kwocie należnego podatku w roku ubiegłym.
Należy pamiętać, że powyższe uprawnienie nie dotyczy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (w formie spółki cywilnej lub działalności jednoosobowej), które to co do zasady nie są zobowiązane do składania deklaracji, a do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Wyjątek stanowi sytuacja, w której nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu osób fizycznych oraz podmiotów zobowiązanych do składania deklaracji podatkowej – wtedy te osoby fizyczne składają deklarację i opłacają podatek na zasadach dotyczących osób prawnych (art. 6 ust 11 UOPOL).
Zaznaczamy, że w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (także w formie spółki cywilnej) informację o nieruchomościach składa się na formularzu IN-1 i tylko wtedy, gdy obowiązek podatkowy powstaje lub wygasa, albo kiedy występuje zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania. Termin na złożenie nowej informacji mija po 14 dniach od tego zdarzenia.
Mając na uwadze opisane wyżej zmiany, zalecamy wszystkim operatorom dokładną inwentaryzację infrastruktury pod kątem jej kwalifikacji w świetle nowych przepisów, a w razie wątpliwości także wystąpienie z wnioskami o interpretacje indywidualne.